Mibeko ya lisano: Échecs.
Ndenge nini kosakana?
Mpo na kotambolisa eteni moko, okoki kosala yango na ndenge mibale ekeseni:
- Finá na eteni yango mpo na kokende. Na nsima, finá na esika oyo olingi kokende.
- Finá eteni yango mpo na kotambola, kobimisa yango te, mpe bendá yango na esika oyo olingi kokende.
Mibeko ya lisano
Maloba ya ebandeli
Na esika ya kobanda, mosani mokomoko azali na biteni mingi oyo batye na etanda, oyo ezali kosala limpinga. Eteni mokomoko ezali na motindo moko ya sikisiki ya kotambola.
Mampinga mibale ekobunda, moko na moko ekokende. Mosani moko na moko akobeta mouvement moko, mpe tika monguna abeta mouvement na ye.
Bakokanga biteni ya banguna, mpe bakokende liboso na territoire ya monguna, kosalelaka mayele ya bitumba mpe mayele ya basoda. Mokano ya lisano ezali ya kokanga Mokonzi ya monguna.
Mokonzi
Mokonzi akoki kotambolisa karé moko na ngámbo nyonso, soki eteni moko te ezali kokanga nzela na ye.
Mokonzi akoki kokende na esika moko te:
- oyo ezwami na moko ya biteni na ye moko, .
- esika oyo ezali vérifié na eteni ya monguna
- pembeni ya Mokonzi ya monguna
Mokonzi-mwasi
Mokonzi-mwasi akoki kotambolisa motángo nyonso ya bakaré semba to na diagonale na ngámbo nyonso. Ezali eteni oyo eleki nguya na lisano yango.
Bato oyo bazali na rook
Rook ekoki kotambola na ligne droite, motango nyonso ya ba carrés horizontales to verticales.
Episkɔpɔ
Episkopo akoki kotambolisa motango nyonso ya ba carrés na diagonale. Episkopo moko na moko akoki kotambola kaka na ba carrés ya langi ndenge moko, lokola ebandaki lisano.
Chevalier oyo azali
Chevalier azali eteni se moko oyo ekoki kopumbwa likolo ya eteni.
Moto oyo azali pion
Pion ezalaka na ba mouvements différents, selon position na yango, na position ya ba pièces ya opposant.
- Pion, na botamboli na yango ya liboso, ekoki kokende semba liboso ya carré moko to mibale.
- Nsima ya kotambola na yango ya liboso pion ekoki kokende liboso kaka carré moko na mbala moko.
- Pion ekangamaka na kokendeke na diagonalement carré moko liboso na ngambo moko na moko.
- Pion akoki jamais ko bouger to kokanga sima! Ezali kokende kaka liboso.
Promotion ya pion
Soki Pawn moko ekómi na nsɔngɛ ya etanda, esengeli kozongisa yango na eteni oyo ezali na nguya mingi. Ezali avantage monene!
Pawn na mbongo
« en passant »
Likoki ya...
« en passant »
Pawn capture ebimaka tango Pawn ya adversaire euti ko longwa na position na yango ya départ deux carrés en avant mpe Pawn na biso ezali pembeni na yango. Lolenge oyo ya bokangami ekoki kosalema kaka na tango oyo mpe ekoki kosalema sima te.
Mibeko oyo ezali mpo na kopekisa pion akoma na ngambo mosusu, kozanga ete akutana na ba pion ya monguna. Kokima te mpo na bato ya kobangabanga!
Ndako monene
Kobwaka na ngámbo nyonso mibale: Mokonzi azali kotambolisa bisika mibale na ngámbo ya Rook, Rook apumbwaki likoló ya Mokonzi mpe akiti na esika oyo ezali pembeni na yango.
Okoki te kosala château:
- soki Mokonzi azali na contrôle
- soki eteni moko ezali kati na Rook na Mokonzi
- soki Mokonzi azali na contrôle après castling
- soki esika oyo Mokonzi alekisaka ezali na nse ya kobundisa
- soki Mokonzi to Rook asilá kokende na lisano
Mokonzi abundisaki
Ntango monguna abundisi mokonzi, asengeli komibatela. Mokonzi akoki kokangama ata moke te.
Mokonzi asengeli kobima mbala moko na attaque:
- na kotindika Mokonzi
- na kokanga eteni ya monguna oyo ezali kosala attaque
- to na kokanga attaque na moko ya biteni ya limpinga na ye. Yango ekoki kosalema te soki attaque epesamaki na Chevalier ennemi.
Checkmate ya kosala
Soki Mokonzi akoki kokima chèque te, position ezali checkmate mpe jeu esili. Mosani oyo asalaki checkmate alongi lisano.
Bokokani
Lisano ya échecs ekoki mpe kosuka na égalité. Soki ngambo moko te elongi, lisano ezali égalité. Ba formes différentes ya jeu égalité ezali oyo elandi:
- Stalemate: Tango joueur, oyo il faut asala déplacement, azali na déplacement possible te, mpe Roi na ye azali en contrôle te.
- Mbala misato kozongela position moko.
- Bokokani ya théorique: Tango ezali na biteni ekoki te na etanda mpo na kosala checkmate.
- Bokokani oyo basani bayokanaki.
Yekola kosala échecs, mpo na ba débutants
Soki oyebi ata moke te kobɛta, okoki kosalela programɛ na biso mpo na koyekola kobɛta échecs banda na ebandeli.
- Kende na lobby ya échecs, mpe banda lisano contre ordinateur. Pona niveau ya difficulté "Random".
- Ntango osengeli kobɛta mouvement moko, fungola lokasa oyo ya lisalisi. Ekozala na mposa ya kotala yango ntango na ntango.
- Sakana na ordinatɛrɛ tii ntango okoyeba ndenge oyo biteni yango ezali kotambola. Soki obetaka ba mouvements aléatoires, koyoka soni te po ordinateur ekobeta pe ba mouvements aléatoires na paramètre ya niveau oyo!
- Tango okozala prêt, sakana na ba opposants ya batu. Sosola ndenge babetaka yo, mpe mekola mayele na bango.
- Salelá boîte de chat mpe solola na bango. Bazali na boboto mpe bakolimbola yo makambo oyo olingi koyeba.
