Seera tapha kanaa: Cheezii.
Akkamitti taphachuu?
Kutaa tokko sochoosuuf, karaa adda addaa lama gochuu dandeessa:
- Socho'uuf kutaa sana cuqaasaa. Sana booda iskuweerii bakka itti sochootu cuqaasi.
- Socho'uuf ciccitaa dhiibi, hin gadhiisiin, fi gara iskuweer galma irratti harkisi.
Seera tapha kanaa
Seensa
Bakka jalqabaa keessatti taphattoonni tokkoon tokkoon isaanii kutaalee hedduu gabatee irratti kaa'aman kan qaban yoo ta'u, kunis waraana uumu. Tokkoon tokkoon kutaa akkaataa sochii addaa qaba.
Waraanni lamaan ni lolu, tokko tokkoon socho'a. Tokkoon tokkoon taphataa sochii tokko ni taphata, diinnis sochii isaa haa taphatu.
Ciccitaa diinaa qabatanii, tooftaa lolaa fi tooftaa waraanaa fayyadamuun gara naannoo diinaatti ni tarkaanfatu. Galmi tapha kanaa Mootii diinaa booji'uudha.
Mootiin
Mootichi kallattii kamiinuu iskuweer tokko sochoosuu danda’a, hanga kutaan tokkollee daandii isaa cufuu hin jirretti.
Mootiin gara addabaabayii tokkotti socho’uu dhiisuu danda’a:
- kan kutaa ofii isaa keessaa tokkoon qabame, .
- bakka inni kutaa diinaatiin sakatta’amutti
- mootii diinaatti dhihoo
Mootittii
Mootittiin lakkoofsa kamiyyuu iskuweerota kallattii kamiinuu qajeelaa ykn daayaagoonaaliin sochoosuu dandeessi. Innis kutaa tapha kanaa isa humna guddaa qabudha.
Rook
Rookiin sarara qajeelaa, lakkoofsa kamiyyuu iskuweerota qajeelaa ykn dhaabbataa ta'een socho'uu danda'a.
Phaaphaasichi
Phaaphaasichi lakkoofsa iskuweerota kamiyyuu daayaagoonaaliin sochoosuu ni danda’a. Tokkoon tokkoon Bishopii iskuweerota halluu walfakkaataa irratti qofa socho'uu danda'a, akkuma tapha jalqabe.
Naayitiin
Naayitiin qofti kutaa tokko irra utaaluu danda'udha.
The pawn
Paawniin haala sochii adda addaa qaba, bakka isaa irratti hundaa'uun, fi bakka ciccitaa mormituu.
- Paawniin, sochii isaa isa jalqabaa irratti, iskuweer tokko yookaan lama kallattiin gara fuulduraatti socho’uu danda’a.
- Sochii isaa isa jalqabaa booda pawn yeroo tokkotti iskuweer tokko qofa gara fuulduraatti tarkaanfachuu danda’a.
- Paawniin kallattii tokkoon tokkoon isaaniitiin iskuweer tokko gara fuulduraatti daayaagoonaaliin socho’uudhaan qabata.
- Paawni gonkumaa duubatti deebi'ee socho'uu ykn qabachuu hin danda'u! Fuulduratti qofa deema.
Guddina sadarkaa qabeenyaa (pawn promotion).
Yoo Pawn tokko qarqara gabatee sanaa gahe, ciccitaa humna guddaa qabuun jijjiiramuu qaba. Faayidaa guddaadha!
Pawn jedhamuun beekama
« en passant »
Carraan...
« en passant »
Pawn capture kan uumamu yeroo Pawn morkataa reefuu bakka jalqabaa isaa irraa square lama fuulduratti socho'ee fi Pawn keenya cina jirudha. Booji’amni gosa kanaa yeroo kanatti qofa kan danda’amu yoo ta’u, boodarra hojjetamuu hin danda’u.
Seerri kun kan jiru, pawn tokko gama biraa akka hin geenyeef, osoo pawns diinaa wajjin wal hin qunnamin. Abshaalotaaf miliquu hin qabu!
Gamoo guddaa durii kan diinarraa of eeguuf ijaarame
Kallattii lamaaniin Castling: Mootiin kallattii Rookitti iskuweer lama sochoosa, Rookiin Mooticha irra utaalee iskuweer isa cina jiru irratti bu’a.
Castle gochuu hin dandeessu:
- yoo Mootiin to’annaa jala jiraate
- yoo Rookii fi Mootii gidduutti ciccitaan jiraate
- yoo Mootiin erga castling godhee booda check keessa jiraate
- yoo addabaabayii Mootichi keessa darbu haleellaa jala jiraate
- yoo Mootiin ykn Rook tapha keessatti duraan socho'ee jiraate
Mootiin haleele
Mootiin yeroo diinaan rukutamu ofirraa ittisuu qaba. Mootiin gonkumaa booji'amuu hin danda'u.
Mootiin tokko hatattamaan haleellaa sana keessaa bahuu qaba:
- mooticha sochoosuun
- kutaa diinaa kan haleellaa raawwachaa jiru qabachuudhaan
- ykn waraana isaa keessaa tokkoon haleellaa ugguruudhaan. Kun kan hin danda'amne yoo haleellaan sun diina Naayitiitiin kenname ta'e.
Checkmate jedhamuun beekama
Yoo Mootiin cheekicha jalaa miliquu hin dandeenye, bakki sun cheekmate ta'ee taphichi xumurama. Taphataan checkmate hojjete tapha kana ni injifata.
Walqixxummaa
Tapha cheezii qixaan xumuramuu danda'a. Gareen lamaanuu yoo hin injifanne taphichi qixa ta'a. Bifa adda addaa tapha walqixa ta’e kanneen armaan gadiiti:
- Stalemate: Yeroo taphataan, kan sochii sana gochuu qabu, sochii ta'uu danda'u hin qabne, Mootiin isaas to'annaa jala hin jiru.
- Yeroo sadii irra deddeebi’uu ejjennoo tokko.
- Walqixxummaa ti’oorii: Yeroo gabatee irratti ciccitoonni gahaan checkmate gochuuf hin jirre.
- Walqixxummaa taphattoonni waliigalan.
Cheezii taphachuu baradhu, warra jalqabaatiif
Yoo tasuma taphachuu hin beekne ta'e, application keenya fayyadamuun akkaataa cheezii jalqabarraa barachuu dandeessu.
- Gara kutaa cheezii deemi, tapha kompiitara waliin taphachuu jalqabi. Sadarkaa rakkinaa "Random" filadhu.
- Yeroo sochii taphachuu barbaaddu, fuula gargaarsaa kana bani. Yeroo yerootti ilaaluu si barbaachisa.
- Hanga sochii ciccitaa hunda barattutti kompiitara irratti taphadhu. Yoo sochii tasaa taphatte hin qaana'inaa sababiin isaas kompiitaraan sochii tasaas qindaa'ina sadarkaa kanaan ni taphata!
- Yeroo qophooftu mormitoota namaa waliin taphadhu. Akkamitti akka si reeban hubadhu, tooftaa isaaniis fakkeessi.
- Sanduuqa marii fayyadamii isaan waliin haasa'i. Isaan gara laafessa waan ta'eef waan beekuu barbaaddu siif ibsu.
